Külli Irade Ve Cüzi Irade

Araştırdığım kadarıyla külli iradeyi anlamam kolay oldu. İş cüzi iradeye geldiği zaman bir anlık seçme özgürlüğümüz olarak açıklanıyor. Allah (c.c.) sonsuz hayatı başta yarattı ve olan biteni gördü. Bu kader anlayışı oluyor. Kimisi de diyor ki Allah her kusurdan uzaktır. Dolayısıyla Allah'ın (c.c.) bilemeyeceği hiçbir şey yoktur. Cüzi iradeyi düşündüğümüzde bu seçme hakkımızı Allah (c.c.) bilmiyor mu? Ve Allah (c.c.) kaderi yaratırken kimin yoldan sapacağını biliyor. Buna istinaden bazı insanları inkar için yaratmıştır. Bu da imtihanın gereğidir.

Tüm bunları düşününce tanımlar aklımda karışıyor. Sizce nasıl açıklanır?

mechanisticbreath' Alıntı:

Araştırdığım kadarıyla külli iradeyi anlamam kolay oldu. İş cüzi iradeye geldiği zaman bir anlık seçme özgürlüğümüz olarak açıklanıyor. Allah (c.c.) sonsuz hayatı başta yarattı ve olan biteni gördü. Bu kader anlayışı oluyor. Kimisi de diyor ki Allah her kusurdan uzaktır. Dolayısıyla Allah'ın (c.c.) bilemeyeceği hiçbir şey yoktur. Cüzi iradeyi düşündüğümüzde bu seçme hakkımızı Allah (c.c.) bilmiyor mu? Ve Allah (c.c.) kaderi yaratırken kimin yoldan sapacağını biliyor. Buna istinaden bazı insanları inkar için yaratmıştır. Bu da imtihanın gereğidir.

Tüm bunları düşününce tanımlar aklımda karışıyor. Sizce nasıl açıklanır?

Genişletmek için tıkla ...

Allah (cc) tüm insanları kendisini hakkıyla bilsin diye yaratmıştır. Onların ruhlarından söz de almıştır. "Hani Rabbin (ezelde) Âdemoğullarının sulplerinden zürriyetlerini almış, onları kendilerine karşı şahit tutarak, “Ben sizin Rabbiniz değil miyim?” demişti. Onlar da, “Evet, şahit olduk (ki Rabbimizsin)” demişlerdi. Böyle yapmamız kıyamet günü, “Biz bundan habersizdik” dememeniz içindir." (A'raf 172)
Ve insanları imtihan için dünyaya salmıştır. İnsanları bu verdikleri sözden dolayı bir takım mükellefiyetlerle sınarken, onlara akıl ve irade verirken yanında ayrıca zorlaştırıcı olarak da nefs ve şeytanı vermiş.

Şimdi size bir soru? Hiç yoldan saptınız mı ve eğer saptınız ise sapmama şansınız yok muydu? Muhakkak vardı. İşte bu sapkınlık sizin için bir mecburiyet olmadığını gösteriyor. Ama Allah (cc) ın tüm bunları bilmesi, sizin sapmanızla alakasızdır. Yani, O'nun, sizin sapacağını bilmeniz, sizin sapma nedeniniz değildir.

bekir' Alıntı:

Yani, O'nun, sizin sapacağınızı bilmesi, sizin sapma nedeniniz değildir.

Genişletmek için tıkla ...

İşte bir cümle ile anlatım bu kadar olur. Çünkü, burasını çok iyi anlayan kişide kader mevzusu ile ilgili bir tereddüt kalmaz. Kalmamalı.

Bunu bizim anlamamız zor olsa gerek. Allah (c.c.) zamandan münezzeh olduğu için biliyor desek doğru olur mu? Açıkçası mesela adolf hitlerin faşist bir katil olacağını Allah (c.c.) ilk insanı yarattığında ''Hz Adem (a.s.)'' den beri daha genişletirsek kainatın varlığından beri biliyordu. Fakat hitlerin dünyaya gelmesine daha çok var. Allah (c.c.) bunu ilk baştan beri biliyordu tabii. Bunu Allah`ın (c.c.) zamandan ve mekandan münezzeh olmasıyla mı idrak etmem gerekiyor. Yoksa biz zamana bağlı insanlar bunu anlayamaz. Öyle düşünüp bu mevzuyu kapatayım mı? Gerçekten aklım almıyor. Sonuçta Allah (c.c.) tercih hakkı vermiş tabii.

mechanisticbreath' Alıntı:

Allah (c.c.) zamandan münezzeh olduğu için biliyor desek doğru olur mu?

Genişletmek için tıkla ...

Amenna...

eş-Şehît (c.c)
Her zamanda ve her mekanda her an hazır olan, mahlukatının hepsini bilen.

Benim aklım pek almadı sadece iman ediyorum kardeşim. Bunu anlayabilmek için zamanın dışına çıkmak gerekir. Halbuki biz zamanlı varlıklarız.

Bir de şu açıdan düşünmek lazım. İrade; cüzzi olan kısımı tabir ediyoruz. Bizlerin sahip olduğu irade yani. Biz; henüz bunu dahi kullanamıyoruz. Yeti yok, beceri yok. Olması için, ilmi; bizatihi yaşamak gerekir. Biz, bu cüzzi iradeyi kullanamadığımız içindir ki, bazen bu kader mevzusuna takılıyoruz. Oysa kullanabilsek belki çok şeyi çok rahat anlayacağız.

Burada şöyle bir soru kendiliğinden ortaya çıkıyor, fikir jimnastiği yapıyorum: Allah (celle celaluhu) bizim kullanmadığımız veya kullanamayacağımız iradeyi boşuna mı yaratmış oldu peki ? (haşa). Elbette boşuna değil, haddi zatında bu cüzzi iradenin bir kısmını biz burada kullanacağız, esas kullanamadığımız diğer bölümü, ki hemen hemen % 95-90 gibi tabir edilen bir bölümü oluşturan kısmını biz ahirette kulanacağız.

Ahiret hayatına intibak için gerekli donanımı Allah'u Teala bizim irademiz içine programlamış ama, bu dünya formatı uygun olmadığı için bize bir çok yönü kapalı ve ve bu neden ile bezı gerçekleri yok kabul ediyoruz veya bazılarını anlayamıyoruz. (Allahu Alem)

mechanisticbreath' Alıntı:

Benim aklım pek almadı sadece iman ediyorum kardeşim. Bunu anlayabilmek için zamanın dışına çıkmak gerekir. Halbuki biz zamanlı varlıklarız.

Genişletmek için tıkla ...

Zaman ve mekan ile pek alakası olduğunu düşünmüyorum. Allahın ilmi ile alakalıdır. Allah bildiği için kayıt altına almıştır, fakat Allahın bilmesi, seni ona sürükleyici/zorlayıcı bir etken değildir. Bunu anlamak için zamanın dışına çıkmaya gerek yok sanırım. Yani zaman mefhumu olmadan düşünmene gerek yok. Allah için geçmiş gelecek yoktur. Fakat sen yahut biz şöyle diyebiliriz; Allah geçmişte ve gelecekte olan her şeyi bilmiştir. Onun katında herşey olmuş ve bitmiştir.