Paranın efendileri (den kasıt....)
Borsa’nın 4’te 3’ü yabancıların (......anlamındadır)
ATO’nun “Paranın efendileri” araştırmasına göre borsadaki hisselerin yüzde 72.4’ü 6 bin 686yabancı yatırımcı tarafından kontrol ediliyor.
Milyonerlerin mevduat hesaplarında, hesap başına ortalama 6,9 milyon YTL bulunuyor. Bir kişinin bankalarda birden fazla hesabı bulunabileceği dikkate alındığında 1 milyon YTL’nin üzerinde mevduatı bulunan gerçek veya tüzel kişi sayısının 18 bin 734’ün de altında bir düzeyde bulunduğu tahmin ediliyor.
Türk vatandaşlarına ait toplam 76 milyon 157 bin mevduat, yatırım fonu ve hisse senedi hesaplarında toplam 390,3 milyar ytl bulunuyor. Aslan payı, milyonerlere ait 22 bin 154 hesapta yatıyor.
Türk vatandaşlarına ait mevduat hesapları, menkul kıymet yatırım fonları ve hisse senetlerindeki paranın yüzde 40'ına yakınını oluşturan 153,7 milyar YTL, sadece 22 bin 154 hesapta kontrol ediliyor.
Ankara Ticaret Odasının (ATO), Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ile Merkezi Kayıt Kuruluşunun verilerinden yararlanarak yaptığı ''Paranın Efendileri Araştırması''na göre, bankalar ve sermaye piyasası aracı kuruluşlarında toplam 76 milyon 157 bin 937 bin hesap bulunuyor. 2007 yılı sonu itibariyle bu hesaplarda gerçek ve tüzel kişilere ait toplam 390 milyar 280 milyon YTL bulunuyor. Türkiye'deki mevduatların yaklaşık yüzde 40'ı, hisse senetlerinin yüzde 70'i ve menkul kıymet yatırım fonlarının ise yüzde 14'ü, 1 milyon YTL ve üzerinde para bulunan hesaplarda kontrol ediliyor.
Adaletsiz dağılım
Araştırmaya ilişkin değerlendirmelerde bulunan ATO Başkanı Sinan Aygün, rakamların, Türkiye'de tasarrufların adaletsiz dağılımını gözler önüne serdiğini belirterek, ''Faizi de dövizi de borsayı da bir avuç yerli ve yabancı kontrol ediyor'' dedi.
Bazı çevrelerin borsanın iyi gittiği dönemlerde Türkiye ekonomisinin de iyi gittiği yönünde bir yanılsama içinde olduğunu ifade eden Aygün, borsanın iyi gitmesinin, ekonominin de iyi gittiği anlamına gelmediğini kaydetti.
Mevduatın yüzde 39’u 18 bin hesapta
Araştırmaya göre, Türkiye'deki paranın büyük bir bölümü, çok az sayıdaki hesapta toplanıyor. Bankalarda Türk vatandaşlarına ait 72 milyon 675 bin hesapta, toplam 333,5 milyar YTL bulunuyor. Bu tutarın yüzde 38,7'sini oluşturan 128,9 milyar YTL'lik bölümü, 1 milyon YTL'nin üzerinde para bulunan 18 bin 734 hesapta tutuluyor. Diğer bir ifadeyle mevduatın yüzde 38,7'si toplam hesapların binde 3'ü tarafından kontrol ediliyor. Milyonerlerin mevduat hesaplarında, hesap başına ortalama 6,9 milyon YTL bulunuyor. Bir kişinin bankalarda birden fazla hesabı bulunabileceği dikkate alındığında 1 milyon YTL'nin üzerinde mevduatı bulunan gerçek veya tüzel kişi sayısının 18 bin 734'ün de altında bir düzeyde bulunduğu tahmin ediliyor.
Hesapların % 96’sı mevduatın % 8’i
Mevduat hesaplarının büyük bir bölümündeki para 10 bin YTL'nin altında bulunuyor. 10 bin YTL'nin altında para bulunan 69 milyon 497 bin hesapta toplam 27,9 milyon YTL tutuluyor. Buna göre, hesapların yüzde 95,6'sının toplam mevduat içindeki payı yüzde 8,4'te kalıyor. Mevduatın yüzde 17,3'ü, 10 bin-50 bin YTL arasında mevduat bulunan 2 milyon 336 bin hesapta bulunuyor. Bu dilimdeki hesaplarda toplam 75 milyar 578 milyon YTL kontrol ediliyor. Mevduatın yüzde 21,9'unun bulunduğu 50 bin-250 bin YTL arası mevduat bulunan 680 bin 810 hesapta 73 milyar 73 milyon YTL tutuluyor. Mevduatın yüzde 13,8'inin tutulduğu 250 bin-1 milyon YTL arasında para bulunan 92 bin 219 hesapta ise toplam 45 milyar 952 milyon YTL bulunuyor.
Borsada aslan payı 2 bin 123 kişiye ait
2007 sonu itibariyle yüzde 72,4'ü yabancı yatırımcıların elinde bulunan İMKB'de payı yüzde 27,6 düzeyinde bulunan Türk yatırımcıların portföyünün değeri ise 31,1 milyar YTL düzeyinde bulunuyor. Merkezi Kayıt Kuruluşu'nun verilerine göre toplam 933 bin 361 Türk yatırımcının hisse senedi hesabı bulunuyor. ''Sermayenin tabana yayılmasının'' en önemli araçlarından biri olduğu ileri sürülen Borsa'daki hisse senetlerinin dağılımı ise mevduata göre çok daha ''adaletsiz'' bir görünüm sergiliyor. Türk yatırımcıların sahip olduğu hisse senetleri portföyünün yüzde 68,3'ünü oluşturan büyük bölümü 1 milyon YTL ve üzerinde parası bulunan 2 bin 123 yatırımcı tarafından kontrol ediliyor. Bu hesaplardaki para ise 2007 sonu itibariyle 21 milyar 251 bin YTL olarak hesaplanıyor. Borsadaki hisselerin yüzde 72,4'ünü ise sayıları 6 bin 686'yı bulan yabancı yatırımcı tarafından kontrol ediliyor. Yabancı yatırımcıların 4 bin 774'ünün 301 milyon YTL'yle nispeten düşük tutarda bir portföyü bulunmasına rağmen 1 milyon YTL'nin üzerinde bir portföy yöneten bin 912 yabancı yatırımcının toplam 81,3 milyar YTL'lik dev bir hisse senedi varlığı bulunuyor. Söz konusu tutar İMKB'deki hisse senetlerinin yüzde 72,1'ini oluşturuyor. 1 milyon YTL'nin üzerinde bir portföyü bulunan 4 bin 35 Türk ve yabancı yatırımcı toplam 102,6 milyar YTL ile borsanın yüzde 91'ini kontrol ediyor.
............
selametle..
