“Bâyezîd-i Bistâmî hazretlerinin gönül dünyası maddî arzu ve isteklerden uzaklaşmayı severdi. Bu yüzden bir şeyler biriktirip ertesi güne bırakmaktan huzursuz oluyordu. O mâneviyat âleminin yıldızıydı.”
İşte onu bu özelliğini gönüllerimize işleyen bir örnek:
Bâyezîd-i Bistâmî hazretleri bir gün arkadaşlarına şöyle dedi:
“Kalbimi kaybettim. Hele arayın, kalbim evimde mi?”
Arkadaşları bir taraftan onun ne demek istediğini düşünürken, diğer yandan da kalbini evde arıyormuş gibi yaptılar. Bâyezîd-i Bistâmî hazretleri bir süre onların,
“Aradık ama bulamadık” demelerini bekledi.
Nihayet evde arama yapan arkadaşlarından biri, elinde bir salkım üzümle huzuruna geldi. Bâyezîd-i Bistâmî hazretleri onu bu halde görünce şöyle dedi:
“Evimiz bakkal dükkânına dönmüş.”
Bâyezîd-i Bistâmî hazretleri, o bir salkım üzümü de sadaka olarak verdi ve şöyle dedi:
“Şimdi kalbimi yeniden buldum.”
“Kâmil bir velînin ardından giden ve onun sözlerine itibar eden bir insanı görürsen, ona şöyle de: Bana dua et! Çünkü o insanın duası makbuldür.”
Biri Bâyezîd-i Bistâmi hazretlerinin yanına geldi ve,
“Duyduğuma göre sen havada uçabiliyormuşsun, doğru mu?” diye sordu.
“Bunda şaşılacak ne var? Bir kuş pislik yer, havada da uçar. Ama bir mümin, kuştan daha üstündür” dedi.
Gafletten daha kötü bir şey yoktur. Göz açıp kapatıncaya kadar Allah’ı unutmak, ateşte yanmaktan daha kötüdür.
Bir insan, şehvet duyguları ile dolu olduğu halde, nefsinin sıfatlarını tanıyamaz.
Nefis dünyayı sever. Ruh ise âhiretten hoşlanır. Mârifet duygusu ise sadece Allah’a yönelmekten memnun kalır. Bir kimsenin yaptıklarında nefsin özellikleri baskın ise, o kişi silinir gider, yok olup biter. Bir kimseye de ruhun özellikleri üstün gelirse o kişi, müctehid imamlar arasında yer alır. Bir kimseye de mârifet duyguları hâkim olursa o insan, takvâ sahibi velîler ve imamlar arasında bulunur.
İşte onu bu özelliğini gönüllerimize işleyen bir örnek:
Bâyezîd-i Bistâmî hazretleri bir gün arkadaşlarına şöyle dedi:
“Kalbimi kaybettim. Hele arayın, kalbim evimde mi?”
Arkadaşları bir taraftan onun ne demek istediğini düşünürken, diğer yandan da kalbini evde arıyormuş gibi yaptılar. Bâyezîd-i Bistâmî hazretleri bir süre onların,
“Aradık ama bulamadık” demelerini bekledi.
Nihayet evde arama yapan arkadaşlarından biri, elinde bir salkım üzümle huzuruna geldi. Bâyezîd-i Bistâmî hazretleri onu bu halde görünce şöyle dedi:
“Evimiz bakkal dükkânına dönmüş.”
Bâyezîd-i Bistâmî hazretleri, o bir salkım üzümü de sadaka olarak verdi ve şöyle dedi:
“Şimdi kalbimi yeniden buldum.”
“Kâmil bir velînin ardından giden ve onun sözlerine itibar eden bir insanı görürsen, ona şöyle de: Bana dua et! Çünkü o insanın duası makbuldür.”
Biri Bâyezîd-i Bistâmi hazretlerinin yanına geldi ve,
“Duyduğuma göre sen havada uçabiliyormuşsun, doğru mu?” diye sordu.
“Bunda şaşılacak ne var? Bir kuş pislik yer, havada da uçar. Ama bir mümin, kuştan daha üstündür” dedi.
Gafletten daha kötü bir şey yoktur. Göz açıp kapatıncaya kadar Allah’ı unutmak, ateşte yanmaktan daha kötüdür.
Bir insan, şehvet duyguları ile dolu olduğu halde, nefsinin sıfatlarını tanıyamaz.
Nefis dünyayı sever. Ruh ise âhiretten hoşlanır. Mârifet duygusu ise sadece Allah’a yönelmekten memnun kalır. Bir kimsenin yaptıklarında nefsin özellikleri baskın ise, o kişi silinir gider, yok olup biter. Bir kimseye de ruhun özellikleri üstün gelirse o kişi, müctehid imamlar arasında yer alır. Bir kimseye de mârifet duyguları hâkim olursa o insan, takvâ sahibi velîler ve imamlar arasında bulunur.