hakka davet
New member
Temimu'd-Dâri (radıyallahu anh) anlatıyor: "Resulullah (aleyissalâtu vesselâm):
"Din nasihatten (hayırhahlıktan) ibarettir!' demişti. Biz: 'Ey Allah'ın Resulü! Kimin için hayır hah olmaktır?' diye sorduk. Resulullah (a.s): 'Allah için, Allah'ın kitabı için, Resulü için ve Müslümanların imamları ve hepsi için!' buyurdu."[1]
Görüldüğü üzere bu hadiste, din, nasihat olarak tarif edilmektedir. Buna göre dinî bir ifade olarak nasihat; hayırhahlık yani hayrını ve iyiliğini istemek, bu sebeple hayrı ve iyiyi duyurup, hatırlatmak anlamına gelmektedir.
Bu manayı dilimizde ifade eden en yakın kelime, öğüttür.
Hadiste, "Din nasihattir" yani din hayırhahlıktır denildikten son*ra bu hayır isteme işinin kimler için olacağı sorulmuş, Resulullah (aleyissalâtu vesselâm) da "Allah, Resulullah, Kitabullah, Müslümanların imamı ve Müslümanlar için hayırhahlık" diye açıklamıştır.
İbnu'l-Esir konuyla ilgili olarak kısaca şu açıklamaları yapar:
* Allah için nasihat (hayırhahlık): Allah'ın birliği hususunda sıhhatli bir itikaddır. O'na yapılan ibadette niyeti halis tutmaktır.
* Kitabullah için nasihat (hayırhahlık): Onu tasdik ve onda olanlarla amel etmektir.
* Resulullah için nasihat (hayırhahlık): Peygamberliğini tasdik, emir ve yasaklarına inkıyad etmektir.
* İmamlar için nasihat (hayırhahlık): Hakta onlara itaat etmek, zulmettikleri zaman da onları zulümden alıkoymaktır.
* Bütün Müslümanlar için nasihat (hayırhahlık): Onları maslahatları doğrultusunda irşad etmek."[2]
Dinin, "nasihat" olarak tarif edilmesi, dinde nasihatin ne kadar önemli bir yer tuttuğunu ortaya koyması açısından büyük bir değer göstermektedir.
Hadisin zahiri, nasihat edilen kimseye nasihatin fayda etmeyeceğini bilse bile, nasihatin vacip olduğunu ifade eder.
Hz. Ebu Hureyre (radıyallahu anh) anlatıyor: "Resulullah (aleyissalâtu vesselâm) buyurdular ki: "Kime ilme dayanmayan bir fetva verilmişse, bunun günahı ona fetva verene aittir. Kim, bir kardeşine, gerçeğin başka olduğunu bile bile, farklı bir irşadda bulunursa ona ihanet etmiş olur."[3]
[1] Müslim, İman 95, (55); Ebu Davud, Edeb 67, (4944); Nesai, Bey'at 31,
[2] İbnül-Esîr, Üsdü'l-gâbe, Kahire 1970, IV,146
[3] Ebu Davud, İlm 8,
"Din nasihatten (hayırhahlıktan) ibarettir!' demişti. Biz: 'Ey Allah'ın Resulü! Kimin için hayır hah olmaktır?' diye sorduk. Resulullah (a.s): 'Allah için, Allah'ın kitabı için, Resulü için ve Müslümanların imamları ve hepsi için!' buyurdu."[1]
Görüldüğü üzere bu hadiste, din, nasihat olarak tarif edilmektedir. Buna göre dinî bir ifade olarak nasihat; hayırhahlık yani hayrını ve iyiliğini istemek, bu sebeple hayrı ve iyiyi duyurup, hatırlatmak anlamına gelmektedir.
Bu manayı dilimizde ifade eden en yakın kelime, öğüttür.
Hadiste, "Din nasihattir" yani din hayırhahlıktır denildikten son*ra bu hayır isteme işinin kimler için olacağı sorulmuş, Resulullah (aleyissalâtu vesselâm) da "Allah, Resulullah, Kitabullah, Müslümanların imamı ve Müslümanlar için hayırhahlık" diye açıklamıştır.
İbnu'l-Esir konuyla ilgili olarak kısaca şu açıklamaları yapar:
* Allah için nasihat (hayırhahlık): Allah'ın birliği hususunda sıhhatli bir itikaddır. O'na yapılan ibadette niyeti halis tutmaktır.
* Kitabullah için nasihat (hayırhahlık): Onu tasdik ve onda olanlarla amel etmektir.
* Resulullah için nasihat (hayırhahlık): Peygamberliğini tasdik, emir ve yasaklarına inkıyad etmektir.
* İmamlar için nasihat (hayırhahlık): Hakta onlara itaat etmek, zulmettikleri zaman da onları zulümden alıkoymaktır.
* Bütün Müslümanlar için nasihat (hayırhahlık): Onları maslahatları doğrultusunda irşad etmek."[2]
Dinin, "nasihat" olarak tarif edilmesi, dinde nasihatin ne kadar önemli bir yer tuttuğunu ortaya koyması açısından büyük bir değer göstermektedir.
Hadisin zahiri, nasihat edilen kimseye nasihatin fayda etmeyeceğini bilse bile, nasihatin vacip olduğunu ifade eder.
Hz. Ebu Hureyre (radıyallahu anh) anlatıyor: "Resulullah (aleyissalâtu vesselâm) buyurdular ki: "Kime ilme dayanmayan bir fetva verilmişse, bunun günahı ona fetva verene aittir. Kim, bir kardeşine, gerçeğin başka olduğunu bile bile, farklı bir irşadda bulunursa ona ihanet etmiş olur."[3]
[1] Müslim, İman 95, (55); Ebu Davud, Edeb 67, (4944); Nesai, Bey'at 31,
[2] İbnül-Esîr, Üsdü'l-gâbe, Kahire 1970, IV,146
[3] Ebu Davud, İlm 8,