Anne-baba haklarının sınırları nerede başlar, nerede biter?

berfut

New member
Yetişkin bir evladın aldığı kararlara anne-babanın müdahale etme hakkı var mıdır?
Dinimizde ana-baba hakkı, Allah’a kulluktan sona yerine getirilmesi gereken en önemli vazifedir. Nitekim Kur’ân-ı Kerîm’de, “Rabb’in sadece kendisine kulluk etmenizi ve ana-babanıza en güzel şekilde davranmanızı emretti. Onlardan biri veya ikisi yanında yaşlanırsa onlara öf bile deme! Onları azarlama! İkisine de gönül alıcı güzel sözler söyle. Onlara merhametle kol kanat ger. ‘Rabb’im! Onlar nasıl küçüklükte beni şefkatle yetiştirdilerse, şimdi sen de onlara merhamet göster’ diyerek dua et.” (İsra, 17/23-24) buyurulmuştur. Böylelikle hiçbir sebep, evladın anne-babasının maddi ve manevi ihtiyaçlarını ihmal etmesine veya onlara karşı gönül kırıcı davranmasına mazeret olarak kabul edilmemiştir.
Öte yandan ana-baba hakkı bir kul hakkıdır ve kulların birbirleri üzerindeki hakları sınırsız değildir. Ana-baba, evladından dinimizce yasaklanan bir işi yapmasını istiyorsa evlat o talebi yerine getirmemelidir; çünkü Allah’ın rızası anne-babanın rızasından öncedir. Ayrıca dünyaya gelen her fert, Allah huzurunda kendi hesabını kendisi verecektir. Dolayısıyla kişi doğruyu yanlıştan ayırt edecek bir yaşa, yani büluğ çağına geldikten sonra hayatını ilgilendiren kararların sorumluluğu da kendine aittir. Anne-babası da olsa bir başkası onu eş, iş veya meslek seçimi gibi konularda kendi taleplerini yerine getirmeye zorlayamaz. Bu gibi durumlarda evlat anne-babasının istediğinin aksi istikamette davransa, onlara isyan etmiş sayılmaz. Ancak şu da unutulmamalıdır ki, bu gibi sıkıntılı durumlarda evlat anne-babasını incitecek söz ve hareketlerden kaçınmalı, mümkün olduğunca uzlaşmacı bir tavır benimsemelidir.
 
ANKEBUT SURESİ

8- Biz insana, anne ve babasına (karşı) güzelliği (ilke edinmesini) tavsiye ettik. Eğer onlar, hakkında bilgin olmayan şeyle Bana ortak koşman için sana karşı çaba harcayacak olurlarsa, bu durumda, onlara itaat etme. Dönüşünüz Banadır. Artık yaptıklarınızı size haber vereceğim.

LOKMAN SURESİ
14- Biz insana anne ve babasını (onlara iyilikle davranmayı) tavsiye ettik. Annesi onu, zorluk üstüne zorlukla (karnında) taşımıştır. Onun (sütten) ayrılması, iki yıl içindedir. "Hem Bana, hem anne ve babana şükret, dönüş yalnız Banadır."

15- Bununla birlikte, onların ikisi (annen ve baban) hakkında bir bilgin olmayan şeyi Bana şirk koşman için, sana karşı çaba harcayacak olurlarsa, bu durumda onlara itaat etme ve dünya (hayatın) da onlara iyilikle (ma'ruf üzere) sahiplen (onlarla geçin) ve Bana 'gönülden-katıksız olarak yönelenin' yoluna tabi ol. Sonra dönüşünüz yalnızca Banadır, böylece Ben de size yaptıklarınızı haber vereceğim.
 
Ebû'l-Haseni' l-Harkânî (k.s) hazretleri söyle anlatir:
Iki kardes vardi. Bu iki kardesin hizmete muhtaç bir anneleri vardi. Her gece kardeslerden biri annenin hizmeti ile mesgul olur, digeri Allah Teâlâ'ya ibâdet ederdi. Bir aksam, Allah Teâlâ'ya ibâdet kardes, yaptigi ibâdetten, duydugu hazdan dolayi kardesine:
- Bu gece de anneme sen hizmet et, ben ibâdet edeyim, dedi.
- Kardesi kabul etti. Ibâdet ederken secdede uyuya kaldi ve o anda bir rüya gördü.
Rüyasinda bir ses ona:
- Kardesini affettik, seni de onun hatiri için bagisladik, deyince genç:
- Ben Allah Teâlâ'ya ibâdet ediyorum. Kardesim ise anneme hizmet ediyor. Fakat beni onun yaptigi amel yüzünden bagisliyorsunuz, dedi.
Ses ona:
- Evet, senin yaptigin ibâdetlere bizim hiç ihtiyacimiz yok. Fakat, kardesinin annene yaptigi hizmetlere annenin ihtiyaci vardi, karsiligini verdi.
 
Geri
Üst
AdBlock Detected

We get it, advertisements are annoying!

Sure, ad-blocking software does a great job at blocking ads, but it also blocks useful features of our website. For the best site experience please disable your AdBlocker.

I've Disabled AdBlock    No Thanks