Bu yazı Vakit gazetesinden alınmıştır.
Tarih : 20:07:42 | 02.02.2006
Muharrem ayı ve Aşûra
Süleyman ÖNSAY Salı günü, yeni Hicri yıla yani Hicri 1427 senesine girdik. Yeni yıl münasebetiyle bu günlere ulaşamayan tüm müminleri rahmetle anıyor ve bu yeni zaman dilimlerinin Muhammed Ümmeti için hayırlara, yeni silkinişlere ve yeni ümitlere ulaşılmasında vesile olmasını niyaz ediyoruz. Bugünkü hutbemizde Muharrem ayına damgasını vuran iki hususa kısaca değineceğiz. Bunlardan ilki Aşûra orucu, diğeri de Hz. Hüseyin (ra)'in hunharca şehid edilmesidir. 'Aşûra, Hz. Nûh'tan itibaren bütün Sâmî dinlerde mevcut olan ve Cahiliye devri Arapları arasında da Hz. İbrahim'den beri önemli görülüp oruç tutulan bir gündür.' (1) İlgili hadislere baktığımızda bugüne dair şu bilgileri elde ediyoruz: 1- Peygamberimiz, Ramazan orucu farz kılınıncaya kadar bugünde oruç tutmuştur. 2- Ramazan orucunun farz kılınmasından sonra ise, kendisi bu orucu tutmamış, Müslümanları da bu hususta serbest bırakmıştır. 3- Bugün, Kâbe örtülerinin değiştirildiği gündür. 4- Hz. İbrahim (as)'in bugün doğduğu kabul edilir. 5- Hz. Musa (as), Firavun'un elinden bugün kurtulmuştur. 6- Hz. Nûh'un gemisinin Cûdî dağına oturduğu gün, bugündür. Bunların yanında; Hz. Adem (as)'in tövbesinin kabul olması, Hz. Yûnus (as)'un balığın karnından çıkması, Hz. Mûsâ (as) ve Hz. İsâ (as)'nın doğum günleri olması, Hz. Süleyman (as)'a mülkün verilmesi, Hz. Dâvûd (as)'un tövbesinin kabul edilmesi, Hz.Peygamberimize günahlarının bağışlanacağına dair teminat verilmesi, Hicret'in olması gibi bugünle ilgili olarak halk arasında çok yaygın olan bazı söylentilerin; sahih kaynaklara göre doğrulanması ise mümkün görülmemektedir. Bunların bir kısmının ilmen ispatı söz konusu olamazken, bir kısmının da yanlışlığı aşikârdır. Hicret olayı bunun tipik örneğidir. Çünkü Hicret; Muharrem ayında değil, Rebîülevvel ayının 12. gününde gerçekleştirilmiştir. Ancak daha sonra Hicri takvimin başlangıç ayı olarak Muharrem ayı kabul edilmiştir. (2) Diğer taraftan yine hiçbir dini gerekçesi olmadığı halde Müslümanlar arasında bugünle ilgili olarak yapılagelen bazı davranışlar vardır. Bunlar 'yıkanmak, gözlere sürme çekmek, süslenmek, kına yakmak, bayramlaşmak, hububat karışımı aş (aşure) pişirmek, sadaka vermek, mescidleri ziyaret etmek, kurban kesmek gibi fiiller[dir. Ve bunlar] hakkında sahih bir rivayete rastlanmamıştır. Bu âdetleri Resûlullah'ın ve ashabının yaptığına dair herhangi bir kayıt yoktur.' (3) Peygamberimizin sevgili torunu Hz. Hüseyin (ra)'in 10 Muharrem 61'de Kerbelâ'da şehid edilmesinin tarihe kara bir leke olarak damgasını vurması; bu ayın en önemli ve en acı olayıdır. 'Aşûra'yı Şia'nın yas günü ilân etmesine karşılık, Emevîler Kerbelâ faciasını unutturmak için bir vesile sayarak o günü âdeta bir bayram kabul etmişlerdi. Hatta Fâtımî Devleti'nin yıkılmasından sonra şenlikler düzenlenmiş, tatlı yiyecekler pişirilmiş ve bu konudaki bid'atlerin haklı gösterilmesi maksadıyla çeşitli hadisler uydurulmuştur.' (4) Başta Hz. Hüseyin (ra) olmak üzere tüm şehidlerimizi rahmetle anarken, Yüce Rabbimizden tüm zamanlarda yeryüzünde ne adına ve kim tarafından yapılırsa yapılsın işlenen tüm zulümleri kınama, tüm zalimlerden berî olma ve bütün mazlumların acılarına ve mücadelelerine ortak olma ve kesinlikle zalimlere meyletmeme hususunda; bizlere ortak bilinç, birlik ve dirlik ihsan etmesini niyaz ederek hutbemizi şu âyet meâliyle noktalayalım: 'Zulmedenlere meyletmeyin; sonra size ateş dokunur (cehennemde yanarsınız). Sizin Allah'tan başka dostlarınız yoktur. Sonra (O'ndan da) yardım göremezsiniz!' (5)
(1)-İslâm Ansiklopedisi, T.D.V., C.4, S.24.
(2)-Bkz. a.g.e., C.4, s.25.
(3)-A.g.e.
(4)-A.g.e., C.4, s.26.
(5)-Hûd, 11/113
Tarih : 20:07:42 | 02.02.2006
Muharrem ayı ve Aşûra
Süleyman ÖNSAY Salı günü, yeni Hicri yıla yani Hicri 1427 senesine girdik. Yeni yıl münasebetiyle bu günlere ulaşamayan tüm müminleri rahmetle anıyor ve bu yeni zaman dilimlerinin Muhammed Ümmeti için hayırlara, yeni silkinişlere ve yeni ümitlere ulaşılmasında vesile olmasını niyaz ediyoruz. Bugünkü hutbemizde Muharrem ayına damgasını vuran iki hususa kısaca değineceğiz. Bunlardan ilki Aşûra orucu, diğeri de Hz. Hüseyin (ra)'in hunharca şehid edilmesidir. 'Aşûra, Hz. Nûh'tan itibaren bütün Sâmî dinlerde mevcut olan ve Cahiliye devri Arapları arasında da Hz. İbrahim'den beri önemli görülüp oruç tutulan bir gündür.' (1) İlgili hadislere baktığımızda bugüne dair şu bilgileri elde ediyoruz: 1- Peygamberimiz, Ramazan orucu farz kılınıncaya kadar bugünde oruç tutmuştur. 2- Ramazan orucunun farz kılınmasından sonra ise, kendisi bu orucu tutmamış, Müslümanları da bu hususta serbest bırakmıştır. 3- Bugün, Kâbe örtülerinin değiştirildiği gündür. 4- Hz. İbrahim (as)'in bugün doğduğu kabul edilir. 5- Hz. Musa (as), Firavun'un elinden bugün kurtulmuştur. 6- Hz. Nûh'un gemisinin Cûdî dağına oturduğu gün, bugündür. Bunların yanında; Hz. Adem (as)'in tövbesinin kabul olması, Hz. Yûnus (as)'un balığın karnından çıkması, Hz. Mûsâ (as) ve Hz. İsâ (as)'nın doğum günleri olması, Hz. Süleyman (as)'a mülkün verilmesi, Hz. Dâvûd (as)'un tövbesinin kabul edilmesi, Hz.Peygamberimize günahlarının bağışlanacağına dair teminat verilmesi, Hicret'in olması gibi bugünle ilgili olarak halk arasında çok yaygın olan bazı söylentilerin; sahih kaynaklara göre doğrulanması ise mümkün görülmemektedir. Bunların bir kısmının ilmen ispatı söz konusu olamazken, bir kısmının da yanlışlığı aşikârdır. Hicret olayı bunun tipik örneğidir. Çünkü Hicret; Muharrem ayında değil, Rebîülevvel ayının 12. gününde gerçekleştirilmiştir. Ancak daha sonra Hicri takvimin başlangıç ayı olarak Muharrem ayı kabul edilmiştir. (2) Diğer taraftan yine hiçbir dini gerekçesi olmadığı halde Müslümanlar arasında bugünle ilgili olarak yapılagelen bazı davranışlar vardır. Bunlar 'yıkanmak, gözlere sürme çekmek, süslenmek, kına yakmak, bayramlaşmak, hububat karışımı aş (aşure) pişirmek, sadaka vermek, mescidleri ziyaret etmek, kurban kesmek gibi fiiller[dir. Ve bunlar] hakkında sahih bir rivayete rastlanmamıştır. Bu âdetleri Resûlullah'ın ve ashabının yaptığına dair herhangi bir kayıt yoktur.' (3) Peygamberimizin sevgili torunu Hz. Hüseyin (ra)'in 10 Muharrem 61'de Kerbelâ'da şehid edilmesinin tarihe kara bir leke olarak damgasını vurması; bu ayın en önemli ve en acı olayıdır. 'Aşûra'yı Şia'nın yas günü ilân etmesine karşılık, Emevîler Kerbelâ faciasını unutturmak için bir vesile sayarak o günü âdeta bir bayram kabul etmişlerdi. Hatta Fâtımî Devleti'nin yıkılmasından sonra şenlikler düzenlenmiş, tatlı yiyecekler pişirilmiş ve bu konudaki bid'atlerin haklı gösterilmesi maksadıyla çeşitli hadisler uydurulmuştur.' (4) Başta Hz. Hüseyin (ra) olmak üzere tüm şehidlerimizi rahmetle anarken, Yüce Rabbimizden tüm zamanlarda yeryüzünde ne adına ve kim tarafından yapılırsa yapılsın işlenen tüm zulümleri kınama, tüm zalimlerden berî olma ve bütün mazlumların acılarına ve mücadelelerine ortak olma ve kesinlikle zalimlere meyletmeme hususunda; bizlere ortak bilinç, birlik ve dirlik ihsan etmesini niyaz ederek hutbemizi şu âyet meâliyle noktalayalım: 'Zulmedenlere meyletmeyin; sonra size ateş dokunur (cehennemde yanarsınız). Sizin Allah'tan başka dostlarınız yoktur. Sonra (O'ndan da) yardım göremezsiniz!' (5)
(1)-İslâm Ansiklopedisi, T.D.V., C.4, S.24.
(2)-Bkz. a.g.e., C.4, s.25.
(3)-A.g.e.
(4)-A.g.e., C.4, s.26.
(5)-Hûd, 11/113