Tebliğ ve Uyarı
"Bu Kur'an, insanlara tebliğ olunmak, kendisiyle uyarılmak, Allah'ın ortaksız bir tek ilah olduğunu bilmek için ve akıl sahiplerinin öğüt alması için indirilmiştir." (İbrahim: 32)
Demek ki, asıl amaç, tebliğ ve uyarıdır, insanların "Allah'ı, bir tek ilah" diye tanımasıdır. Allah'ın dini, hayat sisteminin dayanağıdır.Temel ilke budur.
Güdülen amaç, hiç şüphesiz soyut bir ilim değildir. Asıl istenen şey, insan hayatının bu ilmi temele dayanmasıdır. Yani amaç, sadece Allah'a tedeyyün (boyun eğmek, itaat) etmektir. Çünkü kendisinden başka ibadete layık bir ilah yoktur.
"İlah", "rab" olmayı, yani hakimliği, efendiliği mutasarrıflığı, kanun koyuculuğu ve yönlendiriciliği hakkeden, demektir.
Bu temele dayanan insan hayatı, kula kulluğa dayalı temellere; yani kulun kula egemenliği ve dindarlığına dayanan tüm hayat biçimleriyle kökünden çelişmektedir. Bu çelişki akide ve düşüncede söz konusu olduğu gibi, alamet türü ibadet ve adablarda, ahlâk ve davranışlarda, ölçü ve değer yargılarında, ekonomik ve siyasal yönetimlerde ve kısaca bireysel veya toplumsal tüm hayat alanlarında - aynı ölçüde - söz konusudur.
Ortaksız bir tek ilah inancı, dörtbaşı mamur bir hayat sisteminin esasıdır. Yani bu, vicdanlarda donup kalan mücerred bir inanç değildir. Akide, durağan tipte mücerred bir inanç çerçevesine sığmayacak kadar kapsamlıdır. Akidenin gelişen ve büyüyen sınırı, hayatın tüm alanlarını kapsayacak genişliktedir. İslâm'da egemenlik sorunu tüm yönleriyle akidevî bir sorundur. Aynı şekilde ahlâkî sorun da akidenin konusudur. Hayat sistemi kapsadığı tüm kıymet ve ahlakla beraber, akidenin bir ürünüdür.
Bu hayat sistemi, kanuni ve siyasal şartları da aynı ölçüde kapsamaktadır.
Bu dinin akidevi hududunu (akideden asıl kastettiğini, kapsadığı alanı) ve "La ilahe illallah Muhammedun Resulullah" kelimelerinin (Allah'dan başka ibadete layık ilah olmadığına ve Muhammed (s.a.v)'in Allah'ın Kulu ve Rasulü olduğuna şahitlik etmenin) gerçek muhtevasını, ilgili olduğu geniş alan içinde bilip kavramadan, Kur'an'ı da anlayamayız. (içerdiği mesajları kavrayamayız.)
Sadece Allah'a tapınmak (kulluk yapmak, ibadet etmek) demek; sadece O'na tedeyyün yapmak (boyun eğmek, itaat etmek) demektir.
Bunu (Bu durumun) sadece namaz anlarında değil, hayatımızın tümünde (hayatta karşılaşılan her mesele için) geçerli olduğunu bilip, kavrayıp kabullenmediğimiz sürece, Kur'an'ı da anlayamayacağız. (Kur'an'ın içerdiği mesajı kavrayamayacağız.)
Hz. İbrahim'in, "Beni ve çocuklarımı ibadetlerinden uzak tut" duasıyla reddettiği putlar, cahiliye çağı Araplarının düzedurdukları ilkel putlardan ibaret değildir. Çeşitli devirlerdeki puta tapıcıların yonttukları taş veya ağaçlardan, kutsadıkları hayvan veya kuşlardan, ateş veya yıldızlardan, ruh veya hayaletlerden de ibaret değildir. Bu basit ve ilkel şekiller, hiç kuşkusuz Allah'a ortak koşma biçimlerinin tümü demek değildir. Başka bir deyişle Allah dışı varlıklara yapılan kulluğun tümü değildir.
Şirki, sadece bu ilkel biçimlerden ibaret saymak, müşrikliğin sonu gelmez diğer biçimlerini görmemizi önleyecektir. İnsanlığın sarıldığı modern şirk ve cahiliye türlerini doğru bir şekilde tanımamızı engelleyecektir. Bu bakımdan şirkin özelliğini ve putlarla ilişkisini, putun gerçek anlamını ve yeni türeme cahiliyyenin getirdiği modern şirk biçimlerini derinlemesine araştırmak zorundayız.
"La ilahe ilIallah (Allah'dan başka ibadete layık ilah yoktur.)" şehadetiyle çelişen müşriklik, tedeyyünün (boyun eğmenin, itaat etmenin) tüm hayat alanlarında sadece Allah'a ait olmadığı her yönetim ve her durumda mevcuttur.
Şirkin gerçekleşmesi için kişinin herhangi bir hayat meselesinde Allah'a, diğer konularda da Allah'tan başkasına tedeyyün etmesi (boyun eğmesi, itaat etmesi) kafidir. Çünkü alamet türü ibadetlerle yetinmek, dindarlığın pek çok biçiminden sadece biridir. Bugünkü insanlığın hayatında izlediğimiz somut örnekler, ruhların derinliklerinde kök salan müşrikliği daha net görmemizi sağlamaktadır.
"Bu Kur'an, insanlara tebliğ olunmak, kendisiyle uyarılmak, Allah'ın ortaksız bir tek ilah olduğunu bilmek için ve akıl sahiplerinin öğüt alması için indirilmiştir." (İbrahim: 32)
Demek ki, asıl amaç, tebliğ ve uyarıdır, insanların "Allah'ı, bir tek ilah" diye tanımasıdır. Allah'ın dini, hayat sisteminin dayanağıdır.Temel ilke budur.
Güdülen amaç, hiç şüphesiz soyut bir ilim değildir. Asıl istenen şey, insan hayatının bu ilmi temele dayanmasıdır. Yani amaç, sadece Allah'a tedeyyün (boyun eğmek, itaat) etmektir. Çünkü kendisinden başka ibadete layık bir ilah yoktur.
"İlah", "rab" olmayı, yani hakimliği, efendiliği mutasarrıflığı, kanun koyuculuğu ve yönlendiriciliği hakkeden, demektir.
Bu temele dayanan insan hayatı, kula kulluğa dayalı temellere; yani kulun kula egemenliği ve dindarlığına dayanan tüm hayat biçimleriyle kökünden çelişmektedir. Bu çelişki akide ve düşüncede söz konusu olduğu gibi, alamet türü ibadet ve adablarda, ahlâk ve davranışlarda, ölçü ve değer yargılarında, ekonomik ve siyasal yönetimlerde ve kısaca bireysel veya toplumsal tüm hayat alanlarında - aynı ölçüde - söz konusudur.
Ortaksız bir tek ilah inancı, dörtbaşı mamur bir hayat sisteminin esasıdır. Yani bu, vicdanlarda donup kalan mücerred bir inanç değildir. Akide, durağan tipte mücerred bir inanç çerçevesine sığmayacak kadar kapsamlıdır. Akidenin gelişen ve büyüyen sınırı, hayatın tüm alanlarını kapsayacak genişliktedir. İslâm'da egemenlik sorunu tüm yönleriyle akidevî bir sorundur. Aynı şekilde ahlâkî sorun da akidenin konusudur. Hayat sistemi kapsadığı tüm kıymet ve ahlakla beraber, akidenin bir ürünüdür.
Bu hayat sistemi, kanuni ve siyasal şartları da aynı ölçüde kapsamaktadır.
Bu dinin akidevi hududunu (akideden asıl kastettiğini, kapsadığı alanı) ve "La ilahe illallah Muhammedun Resulullah" kelimelerinin (Allah'dan başka ibadete layık ilah olmadığına ve Muhammed (s.a.v)'in Allah'ın Kulu ve Rasulü olduğuna şahitlik etmenin) gerçek muhtevasını, ilgili olduğu geniş alan içinde bilip kavramadan, Kur'an'ı da anlayamayız. (içerdiği mesajları kavrayamayız.)
Sadece Allah'a tapınmak (kulluk yapmak, ibadet etmek) demek; sadece O'na tedeyyün yapmak (boyun eğmek, itaat etmek) demektir.
Bunu (Bu durumun) sadece namaz anlarında değil, hayatımızın tümünde (hayatta karşılaşılan her mesele için) geçerli olduğunu bilip, kavrayıp kabullenmediğimiz sürece, Kur'an'ı da anlayamayacağız. (Kur'an'ın içerdiği mesajı kavrayamayacağız.)
Hz. İbrahim'in, "Beni ve çocuklarımı ibadetlerinden uzak tut" duasıyla reddettiği putlar, cahiliye çağı Araplarının düzedurdukları ilkel putlardan ibaret değildir. Çeşitli devirlerdeki puta tapıcıların yonttukları taş veya ağaçlardan, kutsadıkları hayvan veya kuşlardan, ateş veya yıldızlardan, ruh veya hayaletlerden de ibaret değildir. Bu basit ve ilkel şekiller, hiç kuşkusuz Allah'a ortak koşma biçimlerinin tümü demek değildir. Başka bir deyişle Allah dışı varlıklara yapılan kulluğun tümü değildir.
Şirki, sadece bu ilkel biçimlerden ibaret saymak, müşrikliğin sonu gelmez diğer biçimlerini görmemizi önleyecektir. İnsanlığın sarıldığı modern şirk ve cahiliye türlerini doğru bir şekilde tanımamızı engelleyecektir. Bu bakımdan şirkin özelliğini ve putlarla ilişkisini, putun gerçek anlamını ve yeni türeme cahiliyyenin getirdiği modern şirk biçimlerini derinlemesine araştırmak zorundayız.
"La ilahe ilIallah (Allah'dan başka ibadete layık ilah yoktur.)" şehadetiyle çelişen müşriklik, tedeyyünün (boyun eğmenin, itaat etmenin) tüm hayat alanlarında sadece Allah'a ait olmadığı her yönetim ve her durumda mevcuttur.
Şirkin gerçekleşmesi için kişinin herhangi bir hayat meselesinde Allah'a, diğer konularda da Allah'tan başkasına tedeyyün etmesi (boyun eğmesi, itaat etmesi) kafidir. Çünkü alamet türü ibadetlerle yetinmek, dindarlığın pek çok biçiminden sadece biridir. Bugünkü insanlığın hayatında izlediğimiz somut örnekler, ruhların derinliklerinde kök salan müşrikliği daha net görmemizi sağlamaktadır.