MÜŞRİKLER AYNI ŞİMDİKİ TASAVVUFÇULAR GİBİ
MEKKELİ MÜŞRİKLER:“ Bunlar, dolgun beyaz vücutlu güzel dilberler ve rütbeleri yüksek ilahelerdir. Onların şefaati muhakkak beklenmelidir.” Bundan sonra, Resûlullah sûrenin diğer ayetlerini normal olarak okumaya devam etti ve sûrenin sonunda secde etti. Onunla birlikte Müslümanlar ile müşrikler beraber secde ettiler. Mekkeli kâfirler dediler ki, artık bizimle Muhammed arasında her hangi bir fark kalmamıştır. Bizde zaten aynı şeyi diyoruz. Kainatı yaratan Allah’tır, fakat ilahelerimiz Allah katında bizim için şefaatte bulunacaklardır.
Bu veli (veya evliya)lerin neler yaptıklarını Abdurrahman Cami'ye ait Nefehatu'l-Uns min Hazarati'l-Kuds isimli eserden takip edelim:
1. Yoğu var etmek, varı yok etmek.
2. Gizli şeyleri açığa çıkarmak, açıkta olanları gizlemek.
3. Ölüyü diriltmek, diriyi öldürmek.
4. Duayı gerçekleştirmek.
5. Gıyaben söylenenleri işitmek.
6. Gaybten ve gelecekten haber vermek.
7. Su üzerinde yürümek, mekan aşmak.
8. Aynı anda muhtelif yerlerde görünmek.
9. Hayvan bitki veya cansız maddelerin teşbih ettiklerini duymak.
10. Havada dolaşmak.
11. Vahşi hayvanları emrine almak.
Yukarıda sayılan özelliklere uygun, tarihte ve günümüzde var sayılan velilere örnekler veren külliyat bir hayli yaygındır.
örnek olarak; Hacı Ubeydullah Ahrar denilen şahıs Semerkantta otururken aynı anda istanbul'u fetheden Fatih'in ordusuna yardım eder şeklindeki olay bütün klasik kaynaklarda çok rahat bir şekilde anlatılır.2
Bazıları da "insanın kalbinden geçirdiğini bilir, gelenin sormadan cevabını verir, istemeden ihtiyaç sahi-binin muhtaç olduğu şeyi bağışlardı. Gönüllere ve rüyalara tasarrufu vardı. Bereket gittiği yerlere yağar..."3
Bazıları da Allah ile konuşabiliyor, hatta O'nu da emri altına alıyor: "Hak Teala dedi:
- Ya Cüneyd. Ben seninim, sen benimsin. Şimdiye değin sen benim dediğimi tutardın, şimdiden sonra ben
senin dediğini tutarım." 4
Bir başkası "Evliya'dan bazıları vardır ki, sadık müride, vefatından sonra, hayattayken olduğundan daha fazla menfaat eriştirir, isterse o veli, kabrinde meyyit olsun. Kabrindeyken müridini yetiştirir. Müridi kabrinden onun sesini işitir. Nitekim Ebu'l-Hasan Hırkanı' Beyazıd Bestami'den bu şekilde feyz almıştır." 5
Bazıları işi daha da ileri götürerek; "Allah beni öğer, ben de onu. O bana kulluk eder, ben de O'na.
Bir halde O'nu ikrar eder ve eşyadaki çokluk ve değişikliği görünce inkar ederim." 6
Veli (veya şeyh) ile sohbetin usulü (!}: "Evvela mümkün ise güsl ile olmazsa taze bir abdestle iki rekat namaz kılmak, anlayamadığı bir şey varsa onu kendi kusuruna hami etmek, hiç bir surette şeyhin kavi, fiil ve ahvaline kat'iyyen itiraz etmemek, şeyhin kelamını hakdır diye itikad etmek... Sohbet bitince çok oturmayıp hemen kalkıp izin istemek ve ellerini dizlerini öpüp geri geri gitmek..." 7
"Allah u Teala'nın ism-i zahirleri o kadar çok tecelli etti ki, her şeyde ayrı ayrı göründü, hatta nisa şeklinde onların organları halinde ayrı ayrı zahir oldu. Bu taifeye o kadar bağlandım ki nasıl bildireyim kendimi tutamıyordum. Onların şeklindeki zuhur başka hiç bir şeyde yoktu." 8
Örnekleri çoğaltmak mümkün. Allah adına, din adına anlatılanların islam'la bir ilgisi olmadığı ortada olduğu halde bu eserlerin Kur'an rehberliğinde yeniden okunması ve yeniden değerlendirilmesi gerekir.
2. İslam'da Veli veya Evliya
a) Gerçek Veli Allahtır
Kur'an-ı Kerim'in bir çok ayetinde Allah'ın müminlerin velisi ve yardımcısı olduğunu görmekteyiz:
«Bizim velimiz sensin öyleyse bizi bağışla, bizi esirge, sen bağışlayanların en hayırlısısın.» (A'raf, 7/155)
«Allah iman edenlerin velisidir.» (Bakara, 2/257) }
«Allah müminlerin velisidir.» (Al-i İmran, 3/6 t
«Göklerin ve yerin mülkü Allah'ındır, diriltir ve öldürür. Sizin Allah'tan başka veliniz ve yardımcınız yoktur. » (Tevbe, 9/116)
Bu ayetlerin sayısını çoğaltmak mümkün. Ayrıca aynı konudaki şu ayetlere bakılabilir: 6/51, 70, 9/74, 13/37, 29/22, 32/4, 42/31 vd.
Buradaki veli kavramı; Allah'ın dost, koruyan, kollayıcı, yardımcı, yakın, sahip manalarına gelmektedir. Bu nedenle müslümanların yalnızca Allah'ı veli edinmeleri gerekmektedir.
b) Allah'tan Başka Veli Edinmemek Gerektiği
«Onların Allah'ın dışında kendilerine yardım edecek velileri yoktur.» (Şura, 42/46)
MEKKELİ MÜŞRİKLER:“ Bunlar, dolgun beyaz vücutlu güzel dilberler ve rütbeleri yüksek ilahelerdir. Onların şefaati muhakkak beklenmelidir.” Bundan sonra, Resûlullah sûrenin diğer ayetlerini normal olarak okumaya devam etti ve sûrenin sonunda secde etti. Onunla birlikte Müslümanlar ile müşrikler beraber secde ettiler. Mekkeli kâfirler dediler ki, artık bizimle Muhammed arasında her hangi bir fark kalmamıştır. Bizde zaten aynı şeyi diyoruz. Kainatı yaratan Allah’tır, fakat ilahelerimiz Allah katında bizim için şefaatte bulunacaklardır.
Bu veli (veya evliya)lerin neler yaptıklarını Abdurrahman Cami'ye ait Nefehatu'l-Uns min Hazarati'l-Kuds isimli eserden takip edelim:
1. Yoğu var etmek, varı yok etmek.
2. Gizli şeyleri açığa çıkarmak, açıkta olanları gizlemek.
3. Ölüyü diriltmek, diriyi öldürmek.
4. Duayı gerçekleştirmek.
5. Gıyaben söylenenleri işitmek.
6. Gaybten ve gelecekten haber vermek.
7. Su üzerinde yürümek, mekan aşmak.
8. Aynı anda muhtelif yerlerde görünmek.
9. Hayvan bitki veya cansız maddelerin teşbih ettiklerini duymak.
10. Havada dolaşmak.
11. Vahşi hayvanları emrine almak.
Yukarıda sayılan özelliklere uygun, tarihte ve günümüzde var sayılan velilere örnekler veren külliyat bir hayli yaygındır.
örnek olarak; Hacı Ubeydullah Ahrar denilen şahıs Semerkantta otururken aynı anda istanbul'u fetheden Fatih'in ordusuna yardım eder şeklindeki olay bütün klasik kaynaklarda çok rahat bir şekilde anlatılır.2
Bazıları da "insanın kalbinden geçirdiğini bilir, gelenin sormadan cevabını verir, istemeden ihtiyaç sahi-binin muhtaç olduğu şeyi bağışlardı. Gönüllere ve rüyalara tasarrufu vardı. Bereket gittiği yerlere yağar..."3
Bazıları da Allah ile konuşabiliyor, hatta O'nu da emri altına alıyor: "Hak Teala dedi:
- Ya Cüneyd. Ben seninim, sen benimsin. Şimdiye değin sen benim dediğimi tutardın, şimdiden sonra ben
senin dediğini tutarım." 4
Bir başkası "Evliya'dan bazıları vardır ki, sadık müride, vefatından sonra, hayattayken olduğundan daha fazla menfaat eriştirir, isterse o veli, kabrinde meyyit olsun. Kabrindeyken müridini yetiştirir. Müridi kabrinden onun sesini işitir. Nitekim Ebu'l-Hasan Hırkanı' Beyazıd Bestami'den bu şekilde feyz almıştır." 5
Bazıları işi daha da ileri götürerek; "Allah beni öğer, ben de onu. O bana kulluk eder, ben de O'na.
Bir halde O'nu ikrar eder ve eşyadaki çokluk ve değişikliği görünce inkar ederim." 6
Veli (veya şeyh) ile sohbetin usulü (!}: "Evvela mümkün ise güsl ile olmazsa taze bir abdestle iki rekat namaz kılmak, anlayamadığı bir şey varsa onu kendi kusuruna hami etmek, hiç bir surette şeyhin kavi, fiil ve ahvaline kat'iyyen itiraz etmemek, şeyhin kelamını hakdır diye itikad etmek... Sohbet bitince çok oturmayıp hemen kalkıp izin istemek ve ellerini dizlerini öpüp geri geri gitmek..." 7
"Allah u Teala'nın ism-i zahirleri o kadar çok tecelli etti ki, her şeyde ayrı ayrı göründü, hatta nisa şeklinde onların organları halinde ayrı ayrı zahir oldu. Bu taifeye o kadar bağlandım ki nasıl bildireyim kendimi tutamıyordum. Onların şeklindeki zuhur başka hiç bir şeyde yoktu." 8
Örnekleri çoğaltmak mümkün. Allah adına, din adına anlatılanların islam'la bir ilgisi olmadığı ortada olduğu halde bu eserlerin Kur'an rehberliğinde yeniden okunması ve yeniden değerlendirilmesi gerekir.
2. İslam'da Veli veya Evliya
a) Gerçek Veli Allahtır
Kur'an-ı Kerim'in bir çok ayetinde Allah'ın müminlerin velisi ve yardımcısı olduğunu görmekteyiz:
«Bizim velimiz sensin öyleyse bizi bağışla, bizi esirge, sen bağışlayanların en hayırlısısın.» (A'raf, 7/155)
«Allah iman edenlerin velisidir.» (Bakara, 2/257) }
«Allah müminlerin velisidir.» (Al-i İmran, 3/6 t
«Göklerin ve yerin mülkü Allah'ındır, diriltir ve öldürür. Sizin Allah'tan başka veliniz ve yardımcınız yoktur. » (Tevbe, 9/116)
Bu ayetlerin sayısını çoğaltmak mümkün. Ayrıca aynı konudaki şu ayetlere bakılabilir: 6/51, 70, 9/74, 13/37, 29/22, 32/4, 42/31 vd.
Buradaki veli kavramı; Allah'ın dost, koruyan, kollayıcı, yardımcı, yakın, sahip manalarına gelmektedir. Bu nedenle müslümanların yalnızca Allah'ı veli edinmeleri gerekmektedir.
b) Allah'tan Başka Veli Edinmemek Gerektiği
«Onların Allah'ın dışında kendilerine yardım edecek velileri yoktur.» (Şura, 42/46)