yavuzburak
New member
-Ebusuud Efendi (1490- 1574) yalnızca Türk tarihi içinde değil, bütün islam tarihi içinde en mümtaz din bilginlerinden biri, XVI. yüzyılın yüz akı ve şerefi sayılacak çapta adamdır. Kanuni Sultan Süleyman ve oğlu II.Selim zamanlarında 27 yıl şeyhülislamlık yapmış, herkesin hürmetiyle birlikte itibar kazanmış, kendi çağında bütün İslam aleminde adından bahsedilmiştir. Vefatında Mekke ve Medine uleması gıyabında cenaze namazı kılmışlardır. Kanuni'nin ona olan saygı ve mahabbeti hiç başka kimseye olmamıştır. Pek çok devlet muamelesinde ve şahsi işinde onun görüşünü alır, sonra da "Bizi münevver kıldınız!" veye "Sözlerinizde bir hikmet saklı üstadım!" gibi iltifatlarda bulunur, hatta onun elinin değdiği işlerin uğurlu geleceğine inanırmış. Süleymaniye Camii 'nin temel atma merasimini ona yaptırması bu yüzden imiş. Kanuni, cenazesinin geleceği Zigetvar Seferi'ne giderken ona yazdığı mektuba şöyle başlamıştır:
"Halde haldaşım, sinde karındaşım, ahiret kardeşim, tarik-i Hak'da yoldaşım!"
Uzun boylu zayifca, nurani yüzü insanlara emniyet ve huzur telkin eden bu vakarlı adam şiirle ilgilenmiş, bazı bilimsel risaleler yazmıştır. Ancak en önemli eseri hiç şüphesiz yüzyıllarca Türk milletine yol gösteren fetvalarıdır. Bu fetvalarda onun ince zakası , dini vukufu, yüksek meziyetleri vb. görülebilir.
Rivayet edilir ki aynı zamanda şâir de olan Kanuni, sarayın bahçesinde dolaşırken armut ağacına bir karınca musallat olduğunu ve ağacın bu gidişle çürüyeceğini görünce şeyhülislamına şu beyti hâvi bir pusula yazıp göndermiş:
Dırahta ger ziyan etse karınca
Ziyanı var mıdır anı kırınca
Şeyhülislam Efendi fetvasını aynı vezin ve kafiyede verir:
Yarın Hakk'ın divanına varınca
Süleyman'dan hakkın alır karınca
Şeyhülislam Efendi'nin Neml Süresi'nde anlatıdığı ile karınca arasında geçen hikayeye gönderme yaparak çok zarif bir nükte gösterdiğini söylemeye gerek yoktur zannederiz.
İskender PALA